Antik kentleri gezerken geçmişte bu bölgede yaşananlar film şeridi gibi gözlerimin önünden geçiyor ve büyüleniyorum. Günümüzde, internet çağıyla birlikte her şey kolay ulaşılabilir olduğundan genelde hiçbir şeye şaşıramıyoruz. Ancak eskiden insanların nasıl iletişim kurduğunu, nasıl buluştuğunu, nasıl geçindiklerini, nasıl para kazandıklarını düşününce oldukça ilgi çekici oluyor.
Pompei antik kentinde yaşam İsa’nın doğuşunun hemen öncesine dayanıyor. Napoli Limanı’na yakın olması, Capri Adası’nı görmesi Pompei’yi ticaret merkezi haline getirmiş, ticaretin gelişmesi ile elit kesim oluşmuş. Kente tüccarların gelmesi ile kumarhaneler kurulmuş, genelevler türemiş. Şehrin üst kesiminin zenginliğini gelen tüccarlara göstermek istemesi sebebiyle birbirinden güzel mozaikler günümüze kadar süregelmiş.
Pompei’de Yaşam
- Civil Forum: Dini, ekonomik ve devlet binaları bu meydanda yer alıyor. Duyurular da şehrin en büyük meydanı olan bu forum da yapılıyor. 2 kattan oluşan bir yapı mevcut. İyi haberler insanlarla aynı seviyeden, kötü haberler bir üst kattan veriyorum. Sebebi ise saldırıya maruz kalmamak :)
- Sokaklar: Büyük taşların bir araya gelmesi ile yollar oluşmuş. Bu yolların ortası su yolu olarak kullanılıyor(Eski kanalizasyon yapısı). Halk kaldırımlardan yürüyor. Kirli sular bu yollardan aktığı için karşıdan karşıya geçmek için büyük taşlar konulmuş. İnsanlar ıslanmadan bu şekilde kaldırım değiştirebiliyor.
- Sokak adları: Şehirde herkes okuma yazma bilmediğinden, bir de dışardan gelen tüccarın lokal dili bilmemesinden dolayı sokaklar ve çeşmeler resimlerle adlandırılmış. Tüccarlar buluşma yerlerini ‘kartallı çeşme başında buluşalım’ ya da ‘köpekli sokakta buluşalım’ şeklinde tarif ediyorlarmış.
- Evler: Elit kesimin evleri günümüze kadar korunmuş. 3-5 odalı evlerin avlusunda yemek sonrası gösteri yapılabilecek bir alan bulunuyor. Duvar ve yerlerde çeşitli mozaikler yer alıyor. Mozaiklerden o odanın ne amaçla kullanıldığı anlaşılıyor. (yemek odası, oturma odası vb.) Bazı mozaiklerde “Dikkat köpek var gibi” günümüzde de kullandığımız uyarılar yer alıyor. Evin giriş kısmına yakın olan odanın ortasında mini bir havuz yer alıyor ve bu havuzun tavanı açık olup yağmur yağdığında sular burada birikiyor. Villa Dei Misteri evi en büyük ve en iyi korunmuş Pompei evi olarak ziyaret edilebiliyor.
Bir evin avludaki gösteri alanı
Villa Dei Misteri
- Dükkanlar: Sıra sıra dizilmiş dükkanlar oldukça düzenli. Dükkanlar aslında evin sokağa bakan bir odası olup her aile iyi olduğu konuda satış yapıyormuş, ekmek, şarap vb. Gördüğümüz bir fırın günümüzdeki kullanılan fırının çok benzeri, 1900 küsür yıl önce böyle bir fırının buluşu düşününce gerçekten inanılmaz. Şarap satılan dükkanda ise şarapları koymak için yer bulunuyor.
- Mozaikler: Pompei’deki en önemli nesnelerden biri mozaik olsa gerek. Gelen tüccarların etkilenmesi için zengin kesim tek parça halinde oldukça detaylı mozaik yaptırmışlar. Ne kadar büyük ve tek parça ise o ev o kadar zengin oluyormuş.
- Tiyatro: Şehirde 2 tane tiyatro yer alıyor. Büyük olan tiyatro 5000 kişi kapasiteli olup en yukarıdaki oturma yerinden çok güzel bir manzara yer alıyor. Müzik performansları büyük tiyatroda yapılıyormuş.
- Hamam: O zamanlar banyo yapmak, temizlenmek önemli bir olaymış. Her zaman ulaşılabilir bir olay olmadığından hamam oldukça önemli. Günümüzde bize Osmanlı’dan kalan hamamlar gibi 3 bölümden oluşuyor. Soğuk, Ilık ve sıcak odaları birden en şiddetlisine geçmemek için yapılmış. Ortasında mermerden oluşan koca bir taş bulunuyor. Erkek ve kadınlar için ayrı bölümü var. Duvarlarında ise çeşitli resimler yer alıyor. Ayrıca sponsorluk o dönemlerden başlamış :) Bölgenin zenginleri hamama kendi logolarının da konulduğu hediyeler vermişler. Bu şekilde, gelen tüccarlara hem kentin zenginliği, hem de kendi gücünü göstermiş oluyor.
- Halk: %60’ı asil, %40’ı kölelerden oluşuyor.
- Genelev: Pompei büyük bir ticaret şehri olduğu için her gün çok sayıda tüccar ağırlıyormuş. Bu misafirlerin ihtiyaçları için de genelevler türemiş tabi:) Genelevde 3-5 tane oda yer alıyor, taştan yatak da bulunuyor. Duvarlarda ise çeşitli pozisyonlar resmedilmiş. Gelen misafirler gene dil ve lisan bilmedikleri için resimler üzerinden anlaşıyorlarmış. Bir de geneleve giden yönü belli etmek için sokakta bulunan kaldırım taşlarının üstüne cinsel organlarla yön işaretleri çizilmiş :)
- Pompei antik kentinden korunan bazı mozaikler Napoli’deki Arkeoloji Müzesi‘nde yer alıyor. Napoli’yi gidince orayı da mutlaka ziyaret edin.
Pompei’in Çöküşü
- Vezüv Yanardağı’na çok yakın olan Pompei şehrinde sık sık deprem oluyormuş. Halk depremlere alışmış duruma gelmiş.
- Zengin kesimin bir kısmı depremler olurken şehri terk etmiş.
- 24 Ağustos 79 günü Vezüv Yanardağı’nın patlaması ile ortaya çıkan kükürt sebebiyle insanlar bulundukları yerde oracıkta taşa dönmüşler. Amfi tiyatrosunun orada taşa dönüşmüş insanlar sergileniyor. :(
Pompei’ye nasıl gidilir?
- Napoli tren istasyonun içerisinde Circumvesuviana tren hattı bulunuyor. Trenitalia’ya ait değil, banliyö olduğundan daha ucuz, daha eski ve daha uzun sürüyor.
- Yolculuk 45 dk sürüyor, çoğunluk indiğinde siz de inin hemen :) Kişi başı tek yön 2.60 EUR.
- Giriş bileti 14 EUR, girişteki gişelerden alabiliyorsunuz.
- Pompei oldukça büyük olduğundan sabahtan gelip 4, 5 saatinizi geçirmek de fayda var. Aksi halde yaz aylarında çok sıcak olabilir.
- Biz yukarıda yer alan bilgilerin çoğunu katıldığımız turun rehberinden öğrendik. Böyle bir antik kenti rehbersiz kesinlikle gezmeyin. Şehirde gördüğünüz her şeyin bir sebebi var, rehberde bunun birçoğunu anlatıyor. Bizim katıldığımız tur kişi başı 15 EUR’ydu ve 2 saat sürdü. Tur sonunda kendi başımıza gezeceğimiz yerleri de rehber tavsiye etti.
- En az 4-5 saatlik bir gezi olduğundan yanına atıştırmalıklar, su vb. getirmeyi ihmal etmeyin. İçeride yemek yenecek yer de var ancak epey kalabalık. Hele kadınlar tuvaletinde bir kuyruk var ki sormayın :(
